نورنیوز-گروه بینالملل: نشنالاینترست در تحلیلی تازه پرده از واقعیتی برداشته که ماههاست در محافل امنیتی آمریکا زمزمه میشود: ایالات متحده در رقابت پهپادی با چین وارد مرحله عقبافتادگی ساختاری شده است. بر اساس این گزارش، ارتش آمریکا نهایتاً قادر خواهد بود سالانه یک میلیون پهپاد تولید کند؛ رقمی که در نگاه اول بزرگ است، اما در مقایسه با ظرفیت ۸ میلیونتایی چین، تنها نشاندهنده خلأ عمیق صنعتی و فناورانه واشنگتن است.
میدان نبرد مدرن در سالهای اخیر دگرگون شده است. جنگهای قفقاز، آفریقا، غرب آسیا و اوکراین ثابت کردهاند که پهپادهای ارزانقیمت و مصرفی به عنصر اصلی طراحی نبرد تبدیل شدهاند. آمریکا که تا دیروز به پهپادهای پیشرفته و گرانقیمت همچون MQ-9 Reaper اتکا داشت، اکنون فهمیده است که دوران آن دسته از پهپادهای ممتاز گذشته و جنگ پهپادهای انبوه آغاز شده است.
با وجود این تحول، ظرفیت تولید فعلی آمریکا تنها ۵۰ هزار پهپاد در سال است؛ رقمی که حتی پاسخگوی یک درگیری چندماهه نیز نخواهد بود. از همین رو ارتش آمریکا برنامهای گسترده با عنوان «اسکای فاندری» را آغاز کرده؛ پروژهای دولتی–خصوصی برای بومیسازی کامل قطعات کلیدی مانند موتور، حسگر، باتری و بردهای الکترونیکی. در واقع، واشنگتن میخواهد از زیر سایه وابستگی به چین خارج شود؛ وابستگیای که امروز بخش قابلتوجهی از اجزای حیاتی پهپادهای جهان را تولید میکند و به تعبیر تحلیلگران، نقطهضعف راهبردی آمریکا است.
اما نشنالاینترست تأکید میکند این مسیر ساده نیست. ساخت زیرساختهای تولید انبوه ماهها زمان و میلیاردها دلار هزینه میبرد. گزارش دیفنسنیوز نیز نشان میدهد ایجاد خطوط تولید در زرادخانههای آمریکا، مانند «راک آیلند»، پیچیده و زمانبر است. علاوه بر این، در شرایط جنگی، نرخ استهلاک پهپادهای مصرفی ممکن است آنچنان بالا برود که نیاز سالانه ارتش حتی از یک میلیون دستگاه هم فراتر رود.
در مقایسه جهانی، روسیه و اوکراین هرکدام سالانه حدود ۴ میلیون پهپاد میسازند؛ رقمی که از نیازهای شدید جنگی آنها ناشی میشود. چین نیز با تکیه بر زنجیره تأمین عظیم صنعتی خود، نهتنها پهپادهای غیرنظامی تولید میکند بلکه میتواند آنها را بهسرعت نظامیسازی کرده و در مقیاس انبوه در میدان نبرد بهکار بگیرد.
این واقعیتها باعث شده کارشناسان بگویند در صورت جنگ احتمالی میان قدرتهای بزرگ، آمریکا در وضعیت نامساعدی قرار خواهد گرفت؛ زیرا نه زنجیره تأمین لازم را دارد، نه ظرفیت صنعتی مشابه رقبا و نه تجربه کافی در جنگهای پهپادی انبوه.
با این حال، اگر ارتش آمریکا بتواند زنجیره تأمین را بومی کرده، خطوط تولید را تسریع کرده و پهپادهای مصرفی را در ساختار رزمی خود ادغام کند، میتواند بخشی از این عقبماندگی را جبران کرده و در درگیریهای آینده از انعطافپذیری تاکتیکی بیشتری برخوردار شود. اما مسیر پیشرو دشوار، پرهزینه و زمانبر است و همچنان این سؤال بنیادین را برجای میگذارد: آیا آمریکا میتواند شکاف پهپادی با چین را پر کند؟