نورنیوز-گروه بین‌الملل: با روی کار آمدن سانائه تاکایشی، نخست‌وزیر جدید ژاپن، بسیاری انتظار داشتند که او سیاست‌های ضدچینی سخت‌گیرانه و تقویت اتحاد با آمریکا را پیش گیرد. اما تاکایشی برخلاف این پیش‌بینی‌ها عمل کرد. او به‌صراحت اعلام کرد که از جنگ تجاری آمریکا علیه چین حمایت نخواهد کرد و نقش ابزار فشار اقتصادی را برای واشنگتن نخواهد پذیرفت. او سیاست تعرفه‌ای ترامپ را «خطرناک‌ترین اشتباه قرن ۲۱» خواند و نشان داد که منافع ملی ژاپن بر فشارهای خارجی اولویت دارد. این موضع، در واشنگتن و رسانه‌های جهانی به‌عنوان یک شوک بزرگ تعبیر شد و تحلیلگران سنتی سیاست خارجی ژاپن را غافلگیر کرد.
این چرخش سیاست خارجی، بیانگر تغییر نگرش ژاپن نسبت به تعامل با چین و آمریکا است. به جای پیروی صرف از دستورالعمل‌های واشنگتن، تاکایشی مسیر استقلال اقتصادی و منطقه‌ای را در پیش گرفته است. این رویکرد می‌تواند الگویی برای سایر کشورهایی باشد که مایل به کاهش وابستگی خود به اهرم‌های اقتصادی غرب هستند.
حمایت داخلی و مشروعیت مردمی
یکی از نکات کلیدی موفقیت تاکایشی، میزان حمایت داخلی از مواضع اوست. نظرسنجی‌ها نشان داد که بیش از ۶۰٪ مردم ژاپن از سیاست استقلال اقتصادی دولت جدید حمایت می‌کنند و بیش از نیمی نیز با رویکرد نرم‌تر نسبت به چین موافقند. این حمایت مردمی به نخست‌وزیر امکان می‌دهد تا سیاست‌های مستقل خود را بدون ترس از فشارهای خارجی پیش ببرد.
در واقع، مردم ژاپن آشکارا نشان داده‌اند که ترجیح می‌دهند اقتصاد کشورشان از تنش‌های تجاری آسیب نبیند و امنیت اقتصادی و ثبات منطقه‌ای را بر شعارهای ضدچینی ترجیح می‌دهند. این مشروعیت داخلی، تاکایشی را قادر می‌سازد تا تغییرات مهم در سیاست خارجی و اقتصادی ژاپن را با پشتوانه قوی مردمی دنبال کند و در برابر انتقادهای واشنگتن مقاومت کند.
همکاری سه‌جانبه با چین و کره جنوبی
یکی از مهم‌ترین اقدامات تاکایشی، آغاز مذاکرات با چین و کره جنوبی برای بازنگری معماری پولی منطقه است. این پروژه شامل ایجاد سوآپ ارزی سه‌جانبه است که به سه کشور اجازه می‌دهد تجارت خود را با ارزهای داخلی تسویه کنند، نقدینگی منطقه‌ای را افزایش دهند و بحران‌ها را بدون وابستگی به دلار مدیریت کنند.
اگر این طرح عملیاتی شود، حدود ۱۵٪ از تجارت جهانی از حوزه دلار خارج خواهد شد و استقلال اقتصادی کشورهای آسیایی را تقویت می‌کند. این اقدام نشان می‌دهد که تاکایشی نه تنها به دنبال کاهش وابستگی ژاپن به آمریکا است، بلکه مایل است نقش فعال‌تری در بازتعریف نظم اقتصادی و ارزی آسیا داشته باشد. این همکاری، به معنای شکل‌گیری یک محور مستقل اقتصادی در شرق آسیا است که می‌تواند توازن قدرت منطقه‌ای را تغییر دهد.
بازتعریف نظم منطقه‌ای و جهانی
چرخش سیاست ژاپن پیام‌های گسترده‌ای به جهان ارسال می‌کند. نخست‌وزیر ژاپن با اتخاذ مواضع مستقل، نشان داد که متحدان سنتی آمریکا می‌توانند در جهت منافع ملی خود و در تعامل با قدرت‌های منطقه‌ای مستقل عمل کنند. این اقدام، فراتر از مسائل اقتصادی، بازتعریف قدرت و نفوذ در آسیا را به‌دنبال دارد و نشانه‌ای از تغییرات ساختاری در روابط بین‌الملل است.
واشنگتن با شگفتی و انتقاد رسانه‌ای مواجه شد، اما واقعیت این است که ژاپن اکنون در موقعیتی قرار دارد که می‌تواند بازیگری مستقل در بازتعریف نظم آسیایی و جهانی باشد. این تغییر نشان می‌دهد که آینده نظم اقتصادی و سیاسی آسیا دیگر تنها به تصمیمات واشنگتن وابسته نیست و کشورهایی مانند ژاپن و چین نقش مستقیم در ایجاد تعادل‌های جدید خواهند داشت.