نورنیوز-گروه اجتماعی: رئیس اداره امداد هوایی سازمان اورژانس کشور با اشاره به اینکه ۵۲ پایگاه در کشور فعالند، بر نیاز بیشتر بیمارستان‌ها و جاده‌ها برای احداث پد بالگرد، تأکید کرد و گفت: هر بالگرد برای سازمان اورژانس کشور سالانه ۶ میلیارد هزینه دارد.
پروانه عزتی درباره ماهیت اورژانس هوایی و تاریخچه آن، افزود: اورژانس هوایی از سال ۱۳۷۹ با همکاری شرکت پشتیبانی و نوسازی بالگردهای ایران (پنها) وابسته به وزارت دفاع در تهران آغاز به کار کرد. از آن زمان تاکنون فراز و نشیب‌های زیادی داشتیم، اما از سال ۱۳۹۳ و همزمان با اجرای طرح تحول نظام سلامت و اختصاص بسته توسعه خدمات اورژانس هوایی در این طرح، شاهد رشد صعودی در این بخش بودیم.
وی افزود: در حال حاضر ۵۲ پایگاه بالگردی و یک پایگاه هواپیمایی (بال ثابت) در کشور فعال است و در حال ارائه خدمات هستند. تقریباً در همه استان‌ها حداقل یک پایگاه هوایی داریم و در برخی استان‌ها مثل لرستان بیش از یک پایگاه دایر است. در مجموع اکنون ۵۲ پایگاه هوایی فعال و یک پایگاه هواپیمایی (بال ثابت) داریم.
رئیس اداره اورژانس هوایی سازمان اورژانس کشور اظهارکرد: بالگردها در شرایطی مورد استفاده قرار می‌گیرند که نجات جان بیمار در زمان طلایی و یا انتقال زمینی برای بیمار میسر نباشد. به طور معمول این بالگردها تا شعاع ۱۵۰ کیلومتر هوایی مأموریت انجام می‌دهند و به میزان سوخت بالگرد بستگی دارد؛ البته برای مسافت‌های طولانی‌تر، مانند انتقال بیماران از شیراز به تهران، از هواپیما استفاده می‌شود.
عزتی گفت: ما بالگردها را از طریق خرید خدمت از شرکت‌ها و ارگان‌های نظامی و غیرنظامی همچون شرکت‌ها و ارگان‌های ارائه دهنده خدمات بالگردی نظامی و غیرنظامی تأمین می‌کنیم. در حال حاضر وزارت بهداشت ۶ تا ۸ فروند بالگرد در اختیار دارد، اما عمده ناوگان از طریق خرید خدمت تأمین می‌شود. این قراردادها معمولاً یک‌ساله منعقد می‌شود و تأمین خلبان، مهندس پرواز، قطعات و سوخت از سوی شرکت‌های بالگردی است.
وی افزود: در حال حاضر ۹ ارگان نظامی و بخش خصوصی از جمله شرکت هلیکوپتری آواسلامت، هلیکوپتری ایران، هوانیروز ارتش، هوافراجا و هوانیروز سپاه، ندسا، هلی آریاکیش و پاسارگاد پرواز کیش در این زمینه با ما همکاری دارند. به طور مثال، اگر بخواهیم در خرم‌آباد پایگاهی راه‌اندازی کنیم، با این ارگان‌ها رایزنی می‌کنیم و در صورت دارا بودن شرایط، قرارداد منعقد می‌شود.
رئیس اداره اورژانس هوایی سازمان اورژانس کشور با اشاره به وضعیت پروازها ادامه داد: پرواز بالگردهای اورژانس ۲۴ ساعته نیست و فقط از طلوع تا غروب آفتاب انجام می‌شود، چرا که امکان پرواز شبانه در کشور وجود ندارد. همچنین بالگردها و خلبانان برای پرواز در شب آموزش‌های لازم و تجهیزات کافی ندارند.
عزتی گفت: تأمین خلبان و مهندس پرواز بر عهده شرکت‌های طرف قرارداد است و اورژانس صرفاً تکنسین‌های فوریت‌های پزشکی را تأمین می‌کند. برخی بالگردها تک‌خلبانه و برخی دوخلبانه هستند و مهندس پرواز به عنوان مسئول برقراری ایمنی پیش از پرواز حضور دارد و تکنسین‌های فوریت‌های پزشکی هنگام پرواز در کنار تیم پروازی حضور دارند.
وی درباره هزینه‌های یک بالگرد در سال افزود: هزینه قرارداد هر بالگرد سالانه حدود پنج تا شش میلیارد تومان است. به طور مثال در استان تهران دو بالگرد فعال داریم که هزینه سالانه آنها حدود ۷۲ میلیارد تومان برآورد می‌شود. اگر یک بالگرد در ماه ۱۲ مأموریت انجام دهد، هزینه هر مأموریت بر اساس تقسیم این مبلغ محاسبه می‌شود.
رئیس اداره اورژانس هوایی سازمان اورژانس کشور بیان کرد: در برخی مأموریت‌ها برای انتقال یک بیمار چند بالگرد درگیر می‌شوند. به عنوان نمونه، گاهی بالگرد قزوین بیمار را به البرز منتقل می‌کند و سپس بالگرد تهران ادامه مسیر را انجام می‌دهد. در برخی موارد نیز به دلیل نبود امکان استفاده از هواپیما، انتقال با دو یا چند بالگرد انجام می‌شود که هزینه را افزایش می‌دهد.
عزتی گفت که سال گذشته در مجموع ۳۴۴۹ مأموریت هوایی بالگردی و بال ثابت انجام شد و طی آن ۴۲۱۱ بیمار منتقل شدند. اعزام بالگردها بر اساس اندیکاسیون‌های اعزام انجام می‌شود. پس از تماس با ۱۱۵ و پس از بررسی شرایط بیمار، در صورت ضرورت بالگرد اعزام می‌شود.
وی افزود: مأموریت‌ها به دو دسته اولیه (انتقال بیماران یا مصدومان از محل حادثه) و ثانویه (انتقال بیمار از یک مرکز درمانی به مرکز دیگر مانند موارد پیوند) تقسیم می‌شوند.
رئیس اداره اورژانس هوایی سازمان اورژانس کشور با بیان اینکه مدت زمان مأموریت‌ها بسته به فاصله متفاوت است، اظهار کرد: گاهی مأموریت انتقال ۲۰ تا ۳۰ دقیقه طول می‌کشد و گاهی مانند انتقال بیمار از بستک به بندرعباس یک تا دو ساعت زمان نیاز دارد.
عزتی درباره فعالیت تکنسین‌های اورژانس هوایی توضیح داد: در هر پایگاه چهار تکنسین اورژانس هوایی فعال هستند و در مجموع حدود ۲۰۸ تکنسین در کشور داریم. این افراد علاوه بر آموزش‌های عمومی فوریت‌های پزشکی، باید دوره‌های تخصصی شامل فیزیولوژی پرواز، ایمنی نشست و برخاست بالگرد و آشنایی با انواع پرنده‌ها را نیز بگذرانند که این آموزش‌ها در پایگاه‌ها با توجه به نوع پرنده ارائه می‌شود.
وی اظهار کرد: بسیاری از این نیروها داوطلبانه وارد اورژانس هوایی شدند و آموزش‌ها را تحت نظر خلبانان و متخصصان این حوزه دریافت کرده‌اند. با این حال، به دلیل اینکه قانون ارتقای بهره‌وری شامل حال آنها نمی‌شود، نارضایتی‌هایی وجود دارد و برخی از آنها تمایل دارند از پایگاه‌های هوایی خارج شوند، زیرا حقوق آنها از سایر تکنسین‌های اورژانس کمتر است، در حالیکه کار آنها ریسک بالاتری دارد.
رئیس اداره اورژانس هوایی سازمان اورژانس کشور افزود: توسعه زیرساخت‌ها مانند احداث پد بالگرد در بیمارستان‌ها و در جاده‌ها اهمیت بالایی دارد. وجود پد مناسب باعث افزایش ایمنی و بازدهی مأموریت‌ها می‌شود. در غیر این صورت به دلیل مشکلاتی مانند گرد و خاک، فرود بالگرد می‌تواند خطرآفرین باشد.