نورنیوز-گروه سیاسی: کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ نقطه عطفی در تاریخ روابط ایران و آمریکا است. واشنگتن با همکاری لندن دولت ملی دکتر مصدق را سرنگون و پهلوی را بر تخت نشاند تا روند ملیسازی نفت ایران متوقف شود. این اقدام آشکارا نقض حاکمیت ملی و نمونهای از دخالت مستقیم در سرنوشت یک ملت بود. غرب با تحریف تاریخی، کودتا را به مشکلات داخلی نسبت داد، اما حقیقت روشن است: آمریکا و انگلیس استقلال اقتصادی ایران را تهدیدی جدی برای منافع استعماری خود میدانستند. تداوم غارت منابع ایران پس از کودتا نشان داد که راهبرد سلطه و مداخلهگری آمریکا از همان ابتدا ماهیتی پایدار داشته است؛ راهبردی که امروز نیز در اشکال مدرن مانند کودتاهای رنگی و فشارهای ترکیبی ادامه دارد.
بدعهدیهای آمریکا؛ لبخند دیپلماتیک با دست آهنین
یکی از ویژگیهای ثابت رفتار آمریکا با ایران، پایبند نبودن به توافقات است. مصدق با امید به حمایت آمریکا در چارچوب موازنه سوم به این کشور اعتماد کرد، اما واشنگتن راه خیانت در پیش گرفت. نمونههای متعدد دیگر نیز این واقعیت را تأیید میکند: عدم اجرای توافق الجزایر و بلوکهسازی داراییهای ایران، همراهی با صدام و منافقین پس از قطعنامه ۵۹۸، خروج از برجام و تشدید تحریمها. حتی در بحبوحه مذاکرات نیز حملات نظامی آمریکا علیه ایران تکرار شد. این الگوی تاریخی نشان میدهد که لبخندهای واشنگتن همواره دست چدنی در زیر دستکش مخملین پنهان داشته است؛ نتیجه اعتماد به آمریکا چیزی جز سراب نبوده و نیست.
از تحریمهای ویرانگر تا جنگ ۱۲ روزه
دشمنی آمریکا در قالبهای گوناگون ادامه یافته است؛ از حمایت از رژیم پهلوی و جنگ تحمیلی تا اعمال تحریمهای ظالمانه که بهگفته گزارشگر ویژه سازمان ملل، زنان و کودکان ایرانی را هدف گرفتهاند. اوج این سیاست خصمانه در جنگ ۱۲ روزه ۱۴۰۴ آشکار شد؛ جنگی ترکیبی که همزمان ابعاد نظامی و روانی را شامل میشد. واشنگتن تلاش کرد با بمباران زیرساختهای هستهای و تحریک گسلهای اجتماعی، ایران را به تجزیه و تسلیم وادارد. شباهت این جنگ با کودتای ۲۸ مرداد آشکار است: هدف واحد، یعنی شکستن استقلال و مقاومت ملت ایران. این تجربه بار دیگر اثبات کرد که آمریکا در پی "مذاکره" نیست، بلکه "تسلیم" را مطالبه میکند.
درسهای تاریخ؛ راهبرد مقاومت و همگرایی
مرور رفتار آمریکا از ۱۳۳۲ تا امروز یک نتیجه روشن دارد: واشنگتن دشمنی خود را با ملت ایران پایان نداده است. این دشمنی نه ناشی از حکومتها بلکه برخاسته از استقلالخواهی مردم ایران است. آمریکا ملتی که زیر بار سلطه نرود را تهدیدی برای نظم استعماری خود میداند. راهبرد مقابله با این دشمنی تاریخی، تکیه بر توان داخلی، انسجام ملی و همگرایی منطقهای است. تجربه نشان داده دل بستن به وعدههای غرب تنها بازتولید فریبکاری است، در حالیکه مقاومت فعال و استفاده از ظرفیتهای بومی میتواند معادلات دشمن را ناکام گذارد. امروز بیش از هر زمان دیگر باید از تاریخ درس گرفت و با هوشیاری، در برابر سناریوهای آمریکا ایستاد.
نورنیوز