نورنیوز گروه اجتماعی: میهمان ناخوانده، روز سبز و بهاری نیمه غربی کشور را به روزی زرد و زیانبار تبدیل کرد. هجوم موج گردوغبار که دوشنبه شب از مرزهای غربی کشور با منشأ عراق و عربستان، وارد نوار غربی ایران شد، تقریبا تمام ساعات سه شنبه روی استان‌هایی مثل خوزستان، ایلام،کرمانشاه، چهارمحال و بختیاری،لرستان، بوشهر، و حتی همدان و زنجان خیمه زد و این مناطق را با تعطیلی‌های فراگیر یا محدود اداری و آموزشی روبرو کرد. این طوفان از هفتۀ گذشته در بیابان‌های مرزی عراق و عربستان فعال شد، تا جایی که ریاض کثیف‌ترین شرایط آب و هوایی در بین پایتخت‌های دنیا را تجربه کرد.
با وقوع این پدیده زیست محیطی، بسیاری از مدارس و دانشگاه ها و ادارات و بانک‌ها تعطیل، و برخی از پروازهای فرودگاه ها لغو یا با تاخیر مواجه شد. در شرایطی که آلودگی هوا به مرز خطر رسیده بود، مراکز درمانی در استان های غربی کشور، روز شلوغی را پشت سر گذاشتند و رقم مراجعان با علایم تنفسی یا قلبی به بیمارستان‌ها و درمانگاه‌ها به چند برابر آمار معمول رسید. در این میان، گرمای زودرس، مزید بر علت بود و مشکلات مضاعفی رقم زد.
خوزستان، پیشانی رویارویی با گرد و غبار
کانون اصلی و پیشانی مواجهه با هجوم این طوفان گرد و غبار، استان خوزستان بود. براساس اعلام محیط زیست خوزستان، غلظت گرد و غبار در شهرهای آبادان ۹۳۹۸، امیدیه ۶۵۲۶، اندیمشک ۴۳۳۴، بهبهان ۶۸۷۷ میکروگرم بر مترمکعب رسید. غلظت گرد و غبار در شهرهای خرمشهر ۲۶۵۴، دزفول ۴۰۸۶، سوسنگرد ۵۹۲۹، شوش ۹۹۸۵، شوشتر ۹۹۸۵، گتوند ۵۴۰۹، ماهشهر ۴۳۴۲، هندیجان ۶۷۵ و هویزه ۵۲۳۲ میکروگرم بر مترمکعب است. میزان آلودگی هوا در این استان به 67 برابر حد مجاز رسید.
شاخص کیفیت هوا در بهبهان، شوشتر، شوش، سوسنگرد، حمیدیه، رامهرمز، هندیجان، خرمشهر و شهرهای دیگر به عدد ۵۰۰ رسید که نشان‌دهنده وضعیت «خطرناک» است. در برخی شهرها مانند دزفول، شاخص به ۳۲۴ و در آغاجاری به ۴۲۲ گزارش شد که همچنان در شرایط ناسالم برای همه گروه‌ها قرار دارد.
گزارش ها حکایت از مراجعه ۱۰۰۰ خوزستانی به مراکز درمانی، تا ظهر دوشنبه دارد. این مراجعان با مشکلات قلبی و تنفسی غیر عفونی به مراکز درمانی و اورژانس‌ها مراجعه کرده‌اند. از این تعداد ۱۱۲ نفر برای دریافت خدمات درمانی بیشتر بستری شدند و دیگر مراجعه‌کنندگان به صورت سرپایی خدمات لازم را دریافت کردند.
در جنوب‌غرب استان، طبق اعلام معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی آبادان، ۲۳۳ نفر به دلیل مشکلات ناشی از گرد و خاک به بیمارستان‌ها مراجعه کردند که از این تعداد، ۴۹ نفر بستری شدند. بیماران شامل ۴۶ نفر با مشکلات قلبی، ۱۸۴ نفر با علائم تنفسی و سه بیمار چشمی بودند. در حوزه تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی اهواز نیز، ۸۰۰ نفر به دلیل عوارض ناشی از گرد و غبار به مراکز درمانی مراجعه کردند که ۲۰ نفر از آن‌ها نیاز به بستری داشتند. در میان این افراد، کودکان، سالمندان و بیماران مزمن بیشتر در معرض آسیب قرار گرفتند. مقامات درمانی استان از خوزستانی‌ها به ویژه سالمندان، کودکان، بیماران مزمن و زنان باردار خواستند تا حد امکان از خانه خارج نشوند.
در پی این شرایط، کارگروه شرایط اضطرار آلودگی هوا اعلام کرد که تمامی مدارس، دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی در سراسر استان در روز سه‌شنبه ۲۶ فروردین به‌صورت غیرحضوری فعالیت می‌کنند. همچنین فعالیت ادارات نیز به‌صورت دورکاری و سپس با افزایش آلودگی تعطیل شدند. این تصمیم به‌منظور حفظ سلامت عمومی اتخاذ شده و از شهروندان خواسته شده تا اطلاع ثانوی از تردد غیرضروری خودداری کنند. به دلیل وقوع گرد و غبار هشت پرواز فرودگاه بین‌المللی شهید سلیمانی اهواز با تاخیر و سه پرواز لغو شد.
نفوذ گرد و غبار به مرکز کشور
موج گرد و غبار شدید، با سرعت زیاد و به واسطه وزش باد، در کمترین زمان ممکن به سایر استان های غربی کشور هم سرایت کرد و مسئولان و مدیران محلی را متقاعد ساخت که برای این مناطق تصمیمات فوری بگیرند. با تصمیم ستاد مدیریت بحران استانداری، مدارس 6 شهرستان دیگر استان کهگیلویه و بویراحمد در شیفت صبح یا بعد از ظهر تعطیل شدند.
در استان لرستان، شاخص آلودگی هوا به ۵۰۰ رسید و مدیرکل حفاظت محیط‌زیست لرستان وضعیت این استان را در پی ورود گردوخاک کاملاً خطرناک اعلام کرد. بر اساس تصمیم ستاد مدیریت بحران استان و کارگروه اضطرار آلودگی هوا و باتوجه‌به پیش‌بینی یک توده شدید گردوخاک با موافقت استاندار فعالیت ادارات دولتی، بانک‌ها به‌صورت دورکاری و همه مراکز آموزشی استان لرستان به‌صورت غیرحضوری خواهد بود.
از سوی دیگر معاون نظارت و پایش اداره کل حفاظت محیط زیست استان ایلام اعلام کرد که مقدار غلظت گرد و غبار در ایلام به بیش از ۳۶ برابر حد مجاز و در شهرستان های مهران و دهلران هم به افرون بر ۴۰ برابر حد مجاز رسید. او توضیح داد که غلظت توده گرد و غبار ایلام در این اندازه تا کنون کم سابقه بوده است و آسمان استان گرد و غبار پرحجم و پر غلظتی را تجربه کرد. شرایط اضطراری هوا به گونه ای بود که شامگاه دوشنبه ستاد مدیریت بحران استانداری ایلام در اطلاعیه ای برای روز سه شنبه تصمیم به تعطیلی و دورکاری همه ادارات و بانک ها گرفت و مدارس و مراکز آموزش عالی استان هم غیر حضوری شد تا مردم کمتر در معرض آسیب های این توده خطرناک قرار گیرند.
در بوشهر، با اعلام کارگروه اضطرار آلودگی هوای استان، به‌دلیل وقوع پدیده گرد و غبار و تداوم آن، تمامی مدارس و دانشگاه‌های استان روز سه‌شنبه 26 فروردین ماه به‌صورت غیرحضوری برگزار شدند. فعالیت ادارات استان نیز به‌صورت دورکاری بود.
چنین وضعیتی در استان های کرمانشاه، کردستان، همدان، مرکزی و زنجان و اصفهان نیز کمابیش حاکم بود. برخی پیش بینی‌ها حکایت از آن دارد که جهت باد، گردوغبار را به نوار ساحلی کشور خواهد کشاند و آلودگی هوا احتمالا تا پنج‌شنبه ادامه دارد.
نورنیوز