نورنیوز-گروه بین الملل: ابتدای این یادداشت باید به این موضوع اشاره کنیم که در سال‌های اخیر همواره بحث مذاکره تهران و واشینگتن حساسیت‌های بسیاری به‌همراه داشته و در برخی مواقع مانند برجام توانسته‌ایم به توافقاتی هم برسیم ولی آن هم با چالش‌هایی همراه بوده است.
واقعیت اما این است که حساسیت این موضوع یعنی مذاکره ایران و آمریکا در حدی است که نقش دیپلمات‌های عالی‌رتبه کشورمان بسیار زیاد است تا بتوانند سیاست‌های مد نظر مسئولان ارشد را پیاده کنند. در فضای رسانه‌ای و سیاسی ایران در چند هفته اخیر از مواضعی که در رسانه‌ها ابراز می‌شد، استباط این بود که باب مذاکره با آمریکا بسته است و احتمال تقویت تنش و رویارویی بیشتر شده بود.
به‌ویژه که ترامپ هم اعلام کرد ایران باید بین دو گزینه مذاکره و برخورد نظامی یکی را انتخاب کند. در عین حال و برخلاف تفسیر و تحلیل‌های صورت گرفته در داخل و خارج از کشور از مواضع اعلام شده توسط مسئولان کشورمان مبنی بر مخالفت با هرگونه مذاکره با آمریکا، تحلیل محتوای دقیق و ناظر به گفتمان در سال‌های اخیر نشان می‌دهد که رهبر انقلاب به‌طور مطلق با مذاکره با آمریکا مخالفت ندارند، چنانچه در سال گذشته نیز اجازه مذاکره به مقامات مربوطه داده شده است.
در شرایط کنونی حاکمیت شش شرط و ملاحظه در نظر گرفته است که اگر آمریکا آنها را در محاسبات خود لحاظ کند، امکان آغاز مذاکرات وجود خواهد داشت. باتوجه به بررسی مواضع جمهوری اسلامی در هفته‌های اخیر در مورد شرط‌های ایران می‌توان گفت یکم؛ منجر به رفع تحریم‌ها و فشارهای اقتصادی شود، دوم؛ موجب تشدید فشارها و طرح مطالبات جدید از جانب آمریکا به‌ویژه در حوزه نظامی نشود، سوم؛ آمریکا درخصوص تعهد به نتایج توافق احتمالی تضمین ارائه دهد، چهارم؛ گزینه جنگ کنار گذاشته شود، پنجم؛ حقوق هسته‌ای ایران به رسمیت شناخته شود و البته مورد ششم؛ اینکه دولت ترامپ اعتماد از دست رفته دور قبلی ریاست جمهوری خود نزد ایران را بازسازی کند.
رهبر انقلاب در این باره به صراحت گفتند که ایران طرفدار جنگ نیست اما در صورت اقدام علیه ایران، اقدام متقابل ایران بسیار سخت و با تمام قوا خواهد بود. نکته مهم دیگر این است که برخلاف تصور برخی، رویکرد رهبر انقلاب در قبال مذاکره با آمریکا در شرایط کنونی کاملا واقع‌گرایانه و عاری از ملاحظات صرفا ایدئولوژیک و احساسی است و در واقع آنچه به‌عنوان موانع مذاکره با آمریکا مطرح شده، به عبارت دیگر شروط ایران برای مذاکره است که به‌طور علنی از جانب مقام تصمیم‌گیر در ایران مطرح شده است.
بر این اساس می‌توان گفت تا زمانی که معلوم شود ترامپ در نامه خود به رهبر ایران چه خواسته‌هایی مطرح کرده، ایران در واقع پاسخ نامه ارسالی ترامپ را پیشاپیش با طرح شروط خود داده است و تهران به‌طور علنی اعلام کرده که صرفا با درنظر گرفتن این شش ملاحظه می‌تواند وارد گفت‌وگو و مذاکره با آمریکا شود. از این رو نمی‌توان پرونده مذاکره با آمریکا را در مقطع کنونی بسته تلقی کرد بلکه می‌توان گفت مذاکرات در بالاترین سطح در حال جریان است.
*پژوهشگر مسائل بین‌الملل