مواجهه عقلانی با یک نمایش سیاسی

نورنیوز-گروه سیاسی: در شرایطی که دشمن با ابزارهای مختلف سعی در ضربه زدن به کشور دارد، رهبر انقلاب مسیر عقلانیت، تدبیر و مقاومت فعال را ترسیم کرده‌اند.

در بحبوحه تحولات بین‌المللی و با شدت گرفتن مواضع تند و متناقض دونالد ترامپ علیه ایران، رهبر حکیم انقلاب اسلامی بار دیگر با تبیین سیاستی مدبرانه، راهبردی عقلانی و واقع‌بینانه را در مواجهه با این هجمه‌های سیاسی و اقتصادی ترسیم کردند. در شرایطی که برخی کنشگران سیاسی در دام هیجانات افتاده و به دام جنگ لفظی و تصمیم‌گیری‌های احساسی می‌غلتند، رویکرد رهبر انقلاب نمونه‌ای از سیاست‌ورزی هوشمندانه است که بر اساس شناخت دقیق از قواعد بازی بین‌المللی و تحلیل واقع‌بینانه قدرت‌ها اتخاذ شده است. 

1. پرهیز از دام تنش‌افزایی و سیاست‌ورزی بر مبنای واقعیت 

در مواجهه با رفتارهای قلدرمآبانه آمریکا، رهبر انقلاب نه مسیر انفعال و تسلیم را انتخاب کرده‌اند و نه سیاست تهاجمی که زمینه‌ساز تشدید بحران شود بلکه سیاستی مبتنی بر بازدارندگی هوشمند، صیانت از منافع ملی و اجتناب از افتادن در دام تحریکات دشمن را در پیش گرفته‌اند. این در حالی است که برخی از تحلیلگران غربگرا تصور می‌کنند که چاره‌ای جز پذیرش خواسته‌های آمریکا نیست و در مقابل، گروهی دیگر با اتخاذ مواضع احساسی، بدون در نظر گرفتن هزینه‌های یک مواجهه مستقیم، مسیر پرمخاطره‌ای را تجویز می‌کنند.  تجربه تاریخی ایران در مواجهه با قدرت‌های بزرگ نشان داده است که هرگاه سیاست‌های جمهوری اسلامی مبتنی بر عقلانیت و تدبیر بوده، کشور از مخاطرات جنگ مصون مانده است. در این میان، رهبر انقلاب با شناخت دقیق از ذات سیاست آمریکا و روش‌های دیپلماتیک فریبکارانه این کشور، تلاش دارند که ایران را از لغزش به دام توطئه‌های طراحی‌شده دور نگه دارند. 

2. ماهیت فریبکارانه سیاست‌های آمریکا

رهبر انقلاب در سخنان اخیر خود، ماهیت سیاست خارجی آمریکا را به‌درستی مورد واکاوی قرار دادند. قلدرمآبی و فریبکاری، دو مشخصه جدایی‌ناپذیر از سیاست‌ورزی ترامپ و تیم اوست. آن چه این روزها در صحنه بین‌المللی مشاهده می‌کنیم، چیزی جز یکجانبه‌گرایی گسترده واشنگتن نیست که از تحمیل تعرفه‌های تجاری بر هم‌پیمانان خود گرفته تا اقداماتی مانند تلاش برای ضمیمه کردن سرزمین‌های دیگر کشورها به خاک آمریکا (نظیر گرینلند و کانال پاناما) را شامل می‌شود. در مورد ایران نیز، ترامپ و تیم سیاست خارجی‌اش بارها نشان داده‌اند که بازیگران قابل اعتمادی نیستند. در یک روز، فکت‌شیت‌هایی منتشر می‌کنند که در آن ایران را تهدید به نابودی می‌کنند و در همان روز، در یک نشست خبری، از صلح و مذاکره دم می‌زنند. این سیاست دوگانه و متناقض چیزی نیست جز یک استراتژی روانی برای سردرگم کردن افکار عمومی و مسئولان تصمیم‌گیر در ایران. اما آنچه راهبرد ایران را متمایز می‌کند، هوشمندی در نیفتادن در این بازی است. 

3. ضرورت اجماع درونی و همگرایی میدان و دیپلماسی 

یکی از نکات کلیدی در مدیریت این شرایط پیچیده، همگرایی و انسجام درونی میان بخش‌های مختلف حاکمیت است. این موضوع مستلزم آن است که تمامی نهادها، اعم از دستگاه دیپلماسی و نیروهای نظامی و امنیتی، یک راهبرد واحد را دنبال کنند. متأسفانه، گاهی اوقات شاهد هستیم که برخی از عناصر داخلی، بدون در نظر گرفتن تجارب تاریخی و واقعیات میدانی، پیشنهادهایی را مطرح می‌کنند که نه‌تنها در راستای منافع ملی نیست، بلکه کشور را در یک موقعیت آسیب‌پذیر قرار می‌دهد.  مذاکره با دولتی که پیشتر از توافقات بین‌المللی خارج شده، تحریم‌های گسترده‌ای را علیه ایران اعمال کرده و سیاست تضعیف هرچه بیشتر نظام را به‌عنوان یک راهبرد دنبال می‌کند، هیچ دستاوردی جز زیان‌های مکرر نخواهد داشت. از این‌رو، تأکید رهبر انقلاب بر هوشیاری و بی اعتمادی به آمریکا، ناشی از یک محاسبه عقلانی است، نه صرفاً یک نگاه ایدئولوژیک.

4. اقتصاد؛ اصلی‌ترین میدان نبرد با آمریکا 

در نهایت، نکته اساسی در مواجهه با تهدیدات خارجی، توجه به بنیان‌های داخلی قدرت است. رهبر انقلاب با درک این مسئله، همواره تأکید کرده‌اند که جنگ اصلی، جنگ اقتصادی است. سیاست‌های تحریمی آمریکا در سال‌های اخیر، عمدتاً بر معیشت مردم متمرکز بوده و هدف اصلی آن، ایجاد نارضایتی عمومی و بی‌ثبات‌سازی کشور است.  اگرچه مقاومت در برابر این فشارها ضروری است، اما بدون یک سیاست اقتصادی منسجم و کارآمد، امکان مقابله پایدار با این تهدیدات وجود ندارد. بنابراین، دولت و نهادهای اقتصادی باید به‌جای نسخه‌های ناکارآمد، به سمت راهکارهای واقعی برای تقویت پول ملی، افزایش تولید داخلی و کاهش وابستگی به دلار حرکت کنند. همان‌گونه که رهبر انقلاب تأکید کردند، «طرح کلی دشمن، این است که جمهوری اسلامی از عهده اداره معیشت مردم برنیاید.» لذا، نسخه‌هایی که کاهش نرخ تورم را در گرو افزایش نرخ ارز می‌بینند، عملاً در جهت همان سناریوی طراحی‌شده حرکت می‌کنند. در شرایطی که دشمن با ابزارهای مختلف سعی در ضربه زدن به کشور دارد، رهبر انقلاب مسیر عقلانیت، تدبیر و مقاومت فعال را ترسیم کرده‌اند. این مسیر نه به معنای انفعال و نه به معنای ماجراجویی است، بلکه راهی است مبتنی بر شناخت واقعیت‌های بین‌المللی، تقویت همگرایی داخلی و تمرکز بر اقتصاد به‌عنوان اصلی‌ترین عرصه مقابله با دشمن. 

*سردبیر خراسان