نورنیوز-گروه سیاسی: محور اصلی این نشست بررسی تجاوزات رژیم صهیونیستی علیه مردم فلسطین و طرح‌های ارائه‌شده برای جابجایی اجباری آنان بود. ایران نقش محوری در این نشست داشت و سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه، به تبیین مواضع جمهوری اسلامی در قبال فلسطین پرداخت. علاوه بر وی، کاظم غریب آبادی، معاون امور حقوقی و بین‌المللی وزارت امور خارجه، نیز به تشریح نتایج اجلاس و تأثیرگذاری ایران بر قطعنامه نهایی پرداخت.
سید عباس عراقچی روز جمعه در نشست فوق‌العاده وزیران امور خارجه سازمان همکاری اسلامی جهت رسیدگی به تجاوزات و جنایات رژیم صهیونیستی علیه مردم فلسطین سخنرانی کرد .
نقد راه‌حل دو دولتی
عراقچی تأکید کرد که جمهوری اسلامی ایران راه‌حل دو دولتی را ناکافی می‌داند و آن را ناقض حقوق فلسطینیان می‌شمارد. از دیدگاه ایران، تنها راه عادلانه، تشکیل یک دولت دموکراتیک با مشارکت تمام فلسطینی‌ها در داخل و خارج از سرزمین‌های اشغالی است. ایران خود را از هر بندی که در قطعنامه اجلاس به راه‌حل دو دولتی اشاره داشته باشد، منفک کرد.
«ما همچنان بر این باوریم که راه‌حل دو دولتی، حقوق مردم فلسطین را تأمین نخواهد کرد. فلسطین باید شاهد تشکیل یک دولت دموکراتیک باشد که نماینده تمامی ساکنان اصلی آن باشد. این تنها راه عادلانه و پایدار برای حل این بحران تاریخی است.»
محکومیت صریح جنایات اسرائیل و همدستی آمریکا
وزیر خارجه ایران ضمن محکوم کردن جنایات رژیم صهیونیستی در غزه، آمریکا را به دلیل حمایت‌های بی‌قیدوشرط از این رژیم، همدست در جنایات جنگی علیه فلسطینیان دانست.
«تحولات غزه به‌وضوح از همدستی ایالات متحده در جنایات رژیم صهیونیستی حکایت دارد. این حمایت‌های نظامی، مالی و دیپلماتیک، اسرائیل را قادر ساخته است تا بدون هیچ‌گونه پاسخگویی، به کشتار مردم بی‌گناه ادامه دهد.»
رد هرگونه تغییر بافت جمعیتی فلسطین
ایران صراحتاً هرگونه تلاش برای جابجایی اجباری فلسطینیان و تغییر بافت جمعیتی سرزمین‌های اشغالی را مردود دانسته و این اقدامات را مغایر با اصول عدالت و حقوق بین‌الملل دانست.
«هر اقدامی که با هدف تغییر بافت جمعیتی و فرهنگی فلسطین اشغالی صورت گیرد، غیرقابل قبول و مغایر با اصول عدالت و حقوق بین‌الملل است. چنین اقداماتی صرفاً بحران را تشدید کرده و صلح را دورتر می‌کند.»
ضرورت اعمال تحریم‌های گسترده علیه رژیم صهیونیستی
عراقچی پیشنهاد داد که کشورهای اسلامی باید تحریم‌های گسترده‌ای را علیه اسرائیل اعمال کنند و همچنین شرکت‌ها و نهادهایی که از رژیم صهیونیستی حمایت می‌کنند، مشمول تحریم قرار گیرند.
«برای وادار کردن رژیم صهیونیستی به توقف جنایاتش علیه مردم بی‌گناه غزه، باید تحریم‌های جمعی علیه این رژیم اعمال شود. تمامی شرکت‌ها و نهادهایی که به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم از اشغال و جنایات اسرائیل حمایت می‌کنند، باید تحت تحریم قرار گیرند.»
بیان مواضع ایران در نشست کارشناسان ارشد اسلامی
کاظم غریب آبادی، معاون امور حقوقی و بین‌المللی وزارت امور خارجه، نیز به تشریح نتایج اجلاس و تأثیرگذاری ایران بر قطعنامه نهایی پرداخت که محورهای کلیدی سخنان غریب آبادی به این ترتیب است
۱. تأثیرگذاری ایران بر متن قطعنامه نهایی
غریب آبادی اعلام کرد که جمهوری اسلامی ایران موفق شد بندهای مهمی را در قطعنامه نهایی نشست بگنجاند که شامل موارد زیر بود:
درخواست تحریم گسترده رژیم صهیونیستی
ایجاد سازوکار برای مستندسازی تحریم‌ها علیه اسرائیل
بررسی امکان تعلیق عضویت اسرائیل در سازمان ملل
«در اثر تلاش هیأت ایرانی، بندهای مهمی در این قطعنامه گنجانده شدند که سه مورد مهم آن شامل درخواست برای تحریم گسترده اسرائیل، ایجاد سازوکار نظارت بر تحریم‌ها و ارائه پیش‌نویس قطعنامه‌ای برای بررسی اخراج اسرائیل از سازمان ملل است.»
نگاهی به ۴ تحفظ ایران در نشست فوق‌العاده وزرای خارجه سازمان همکاری اسلامی
در پایان این نشست، جمهوری اسلامی ایران برخی تحفظ‌های خود را نسبت به قطعنامه صادرشده اعلام کرد و تأکید داشت که این موارد نباید به‌عنوان تأیید سیاست‌های خاصی تعبیر شوند.
۱. رد راه‌حل دو دولتی
ایران همچنان معتقد است که راه‌حل دو دولتی منجر به تأمین حقوق مردم فلسطین نخواهد شد. تهران بر این باور است که تنها راه عادلانه، تشکیل یک دولت دموکراتیک از طریق برگزاری همه‌پرسی با مشارکت همه فلسطینی‌ها است. بنابراین، ایران خود را از هر بندی که به مفهوم "راه‌حل دو دولتی" اشاره دارد، منفک کرد.
۲. عدم شناسایی رژیم صهیونیستی
جمهوری اسلامی ایران تأکید کرد که موافقت با متن قطعنامه نباید به‌عنوان شناسایی تلویحی یا صریح رژیم صهیونیستی تلقی شود.
حق مردم فلسطین برای مبارزه با اشغالگری
ایران تأکید کرد که مردم فلسطین، مانند سایر ملت‌های تحت اشغال، حق دارند از تمام ابزارهای مشروع برای دفاع از خود و تعیین سرنوشت‌شان استفاده کنند.
حمایت از وحدت ملی فلسطینی‌ها
ایران اعلام کرد که هر توافقی درباره آینده فلسطین باید مورد تأیید تمام گروه‌های فلسطینی باشد و نباید تنها به یک جناح خاص منحصر شود.
موفقیت دیپلماسی تهران در جده
حضور و سخنرانی عراقچی و غریب آبادی در این اجلاس، تأکیدی بر سیاست ثابت جمهوری اسلامی ایران در حمایت از فلسطین و مخالفت با هرگونه سازش با رژیم صهیونیستی بود. تأکید ایران بر عدم پذیرش راه‌حل دو دولتی و پیشنهاد ایجاد یک دولت دموکراتیک در کل فلسطین، موضعی است که می‌تواند چالش‌هایی در هماهنگی با برخی کشورهای اسلامی ایجاد کند. با این حال، گنجاندن پیشنهادات ایران در متن نهایی قطعنامه، نشان‌دهنده موفقیت دیپلماسی تهران در این اجلاس بود.
این نشست بار دیگر بر اهمیت حمایت گسترده از فلسطین در جهان اسلام تأکید کرد و مواضع ایران را به‌عنوان یکی از مهم‌ترین بازیگران منطقه‌ای در این مسئله تقویت نمود.
نورنیوز