نورنیوز-گروه بین الملل: حزب‌الله مانع انتخاب عون به ریاست‌جمهوری نشد و حتی به او رأی داد. با این اقدام، آیا حزب‌الله عملاً پذیرفته است که نقش نظامی خود را به ارتش واگذارد و به صورت شریک سیاسی دولت جوزف عون عمل کند؟ از ظاهر امر اینطور برمی‌آید. اگر این برداشت صحیح باشد، جوزف عون رئیس‌جمهوری برای تمام لبنانی‌ها خواهد بود و کشورش را متحد و باثبات خواهد کرد.
جوزف عون پس از حضور در کاخ بعبدا به‌عنوان رئیس‌جمهور جدید لبنان، مشورت با فراکسیون‌های مختلف مجلس برای معرفی نخست‌وزیر و تشکیل کابینه را آغاز کرده است.
انتظار می‌رود او، نجیب میقاتی را که اکنون سرپرستی نخست‌وزیری را به عهده دارد، تا انتخابات پارلمانی آیندۀ لبنان در مقامش حفظ کند. موفقیت پارلمان لبنان برای انتخاب رئیس‌جمهور در جلسۀ پنجشنبۀ گذشته، به بیش از دو سال خلأ قدرت در لبنان پایان داد و امید به نجات این کشورِ اسیر جنگ و بحران اقتصادی و سیاسی را زنده کرد.
جوزف عون که در سال‌های اخیر در مقام فرماندۀ ارتش لبنان مشغول به خدمت بوده است، شخصیتی فارغ از نزاع‌های فرقه‌ای و سیاسی معرفی می‌شود. افراد آشنا با عون، او را فردی بسیار مهربان و شیرین و گرم توصیف می‌کنند، کسی که از جدل سیاسی همچون فرار از طاعون، گریزان است و در تمام سال‌های مسئولیتش در ارتش به ندرت اظهارنظر سیاسی کرده است.
عون که مثل دیگر رؤسای‌جمهور لبنان عضوی از جامعۀ مسیحیان مارونی است، به عنوان فردی عمیقاً مذهبی و متواضع و در عین حال «خونسرد در زیر آتش» نیز معرفی شده است. از قضا، مهمترین مخالف انتخاب جوزف عون به مقام ریاست‌جمهوری، جنبش میهنی آزاد لبنان از احزاب با نفوذ در میان جمعیت مسیحیان مارونی لبنان بود. این جنبش که توسط جبران باسیل داماد میشل عون رئیس‌جمهور سابق لبنان رهبری می‌شود، نامزدی جوزف عون برای تصدی ریاست‌جمهوری را نتیجۀ فشار و نفوذ خارجی می‌دانست و انتخاب او را نقض قانون اساسی لبنان قلمداد می‌کرد.
لازم به یادآوری است که جوزف عون و میشل عون به‌رغم نام فامیل مشترک و خدمت در مقام فرماندهی ارتش، هیچ نسبتی با یکدیگر ندارند. در همان حال، حزب «قوات لبنانیه» به رهبری سمیر جعجع، دیگر حزب پرنفوذ مسیحیان مارونی نیز فقط در آخرین فرصت ممکن، به حمایت از جوزف عون برخاست و تا قبل از آن، نامزد اصلی این حزب برای ریاست‌جمهوری شخص سمیر جعجع بود. واقعیت این است که آمریکا و عربستان و فرانسه برای انتخاب جوزف عون به ریاست‌جمهوری لبنان، تحرک دیپلماتیک بسیاری از خود نشان دادند اما از نگاه تحلیل‌گران لبنانی، رئیس‌جمهور جدید لبنان به هیچ‌وجه «عامل» یا «دست‌نشانده» آنان محسوب نمی‌شود و چهرۀ ملی و مستقل خود را دارد.
قاعدتاً به همین دلیل، جوزف عون علاوه بر رأی نمایندگان احزاب مستقبل، قوات لبنانیه، کتائب، سوسیالیست ترقی‌خواه (دروزی‌ها) و شماری از نمایندگان فراکسیو‌های مستقل، در دور دوم انتخابات توانست رأی نمایندگان دو فراکسیون شیعی جنبش امل و حزب‌الله را نیز به دست آورد.
جوزف عون ساعاتی پیش از رأی‌گیری دور دوم، با رهبران فراکسیون‌های این دو حزب شیعی دیدار و گفت‌وگو کرد و آنها را نسبت به برنامۀ خود برای آیندۀ لبنان مطمئن ساخت. البته پیش از آن، نبیه بری رهبر جنبش امل در دیدار با فرستادگان آمریکا و عربستان و همینطور نمایندگان حزب‌الله در ملاقات با فرستادۀ فرانسه تضمین‌هایی دربارۀ نقش سیاسی خود در آیندۀ لبنان دریافت کرده بودند.
جوزف عون پس از کسب 99 رأی از پارلمان 128 عضوی لبنان، طی نطقی از برنامۀ خود برای ادارۀ لبنان پرده برداشت. این نطق با استقبال مناسبی در میان احزاب و فرقه‌های لبنانی روبه‌رو شد به طوری که جبران باسیل مخالف اصلی انتخاب جوزف عون نیز از موضع قبلی خود عقب نشست و با مثبت دانستن برنامۀ عون، انتخاب رئیس‌جمهور را بهتر از عدم انتخاب او دانست.
جوزف عون برنامۀ خود را بازسازی ویرانی‌های جنگ، انحصار سلاح در دست دولت و عقب نشاندن ارتش اسرائیل از اراضی اشغالی جنوب اعلام کرده است. فرقه‌ها و گروه‌های لبنانی قاعدتاً می‌دانند که بدون جذب سرمایه و کمک هنگفت کشورهای حوزۀ جنوبی خلیج‌فارس به‌خصوص عربستان امکان بازسازی لبنان وجود ندارد، بنابراین آنان به رابطۀ گرم جوزف عون با این کشورها به دیدۀ مثبت یا اغماض می‌نگرند.
در عین حال، تمام طیف‌های لبنانی بر این باورند که تخلیۀ مناطق اشغالی جنوب لبنان و عقب‌نشینی ارتش اسرائیل تا مرزهای شناخته‌شدۀ بین‌المللی نیازمند اعمالِ فشار آمریکا و فرانسه به دولت نتانیاهوست و از این جهت، در مورد همکاری نزدیک با واشینگتن و پاریس نیز جوزف عون با مخالفت مؤثری در بین لبنانی‌ها روبه‌رو نیست.
در این میان، تأکید بر انحصار سلاح در دست دولت که یکی از برنامه‌های اعلام شدۀ جوزف عون است، هیچ معنایی جز خلع سلاح نیروهای حزب‌الله و نظارت ارتش بر اردوگاه‌های آوارگان فلسطینی در داخل خاک لبنان ندارد. حال پرسش این است که آیا جوزف عون برای اجرای این وعدۀ خود با موانعی جدی روبه‌روست یا اینکه موانع پیش روی او قابل برطرف شدن است؟
حقیقت این است که پس از اعلام آتش‌بس بین حزب‌الله و اسرائیل، درخواست‌ها برای انحصار سلاح در دست دولت در بین احزاب لبنانی بالا گرفته است. علاوه بر مخالفان و رقبای همیشگی حزب‌الله، در حال حاضر متحدان این گروه نیز خواهان بازسازی حاکمیت لبنان و انحصار سلاح در دست دولت هستند. جنبش آزاد میهنی لبنان و حزب سوسیالیست‌های ترقی‌خواه دو گروه متحد حزب‌الله هستند که در ماه‌های اخیر، در کنار تمجید از نقش حزب‌الله در برابر اسرائیل، بر این نکته به صراحت تأکید کرده‌اند.
در واقع دیگر حزب و گروهی در لبنان یافت نمی‌شود که خواهان تداوم مسلح بودن نیروهای حزب‌الله باشد. حتی جنبش شیعی امل نیز در این باره سکوتی معنادار کرده است؛ به‌خصوص اینکه حزب‌الله خود رسماً پذیرفته است که در جنوب رودخانۀ لیطانی هیچ نوع حضور نظامی نداشته باشد.
قاعدتاً حزب‌الله واقف بود که جوزف عون در مقام ریاست‌جمهوری برنامۀ خود را بر تمرکز سلاح در دست دولت متمرکز می‌کند و دیگر احزاب نیز از این برنامه حمایت خواهند کرد. با این حال، این گروه مانع انتخاب عون به ریاست‌جمهوری نشد و حتی به او رأی داد.
با این اقدام، آیا حزب‌الله عملاً پذیرفته است که نقش نظامی خود را به ارتش واگذارد و به صورت شریک سیاسی دولت جوزف عون عمل کند؟ از ظاهر امر اینطور برمی‌آید. اگر این برداشت صحیح باشد، جوزف عون رئیس‌جمهوری برای تمام لبنانی‌ها خواهد بود و کشورش را متحد و باثبات خواهد کرد.
*فعال سیاسی اصلاح طلب و روزنامه نگار
هم میهن