نورنیوز-گروه سیاسی: اشتباه طالبان در همراهی با شرکت‌های آذربایجانی و ترکیه‌ای در بستن دوباره آب بر روی ایران با ساخت سدهای پی‌در‌پی که منتهی به مرزهای مشترک با ایران می‌شود، علاوه بر نقض قوانین عرفی و بین‌المللی متعارف در این امور و اثر منفی بر سیاست‌های حمایتی ایران از مردم افغانستان و در امور بین‌المللی در صورت تثبیت چنین رویکردی از سوی آن ها، آن هم در شرایط بحرانی و جنگی آن کشور با پاکستان بیش از آن که به نفع افغانستان و مردم آن باشد، در خدمت اهداف اقتصادی و سیاسی اسرائیل و حامیان آن رژیم است که تلاش دارد در لباس‌های گوناگون از حضور در چهره گروهک‌های تروریستی گرفته تا چهره‌نمایی در قامت رسمی آذربایجان و ترکیه و ... به اعمال فشار بر ایران، اما این بار از مرزهای شرقی مبادرت ورزد.
افغانستان در زمانه‌ای به این سیاست‌های فرامنطقه‌ای اسرائیل و غرب تن می‌دهد که برای حفظ حیات اقتصادی، اجتماعی و سیاسی خود وابسته به کریدورهای موجود در منطقه چون پروسه شمال تا جنوب است که اساس آن را ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک موجود در سواحل مکران، چا‌بهار و منطقه سوق‌الجیشی گوادر در جنوب ایران تشکیل می‌دهد. منطقه‌ای که می‌تواند نقشی راهبردی در ابعاد مختلف کشورهای منطقه بازی نماید و از همین روی مورد طمع غرب و در راس آن آمریکاست که به دلیل عدم امکان دسترسی مستقیم خود به بهره‌گیری از ویژگی‌های فوق‌العاده این منطقه، تلاش در دسترسی غیرمستقیم و حتی اثرگذاری منفی بر آن از مسیر گشودن کریدورهای دیگر در منطقه است. اهمیت و پتانسیل خفته اقتصادی، سیاسی، نظامی و حتی فرهنگی و ثبات‌ساز سواحل جنوب ایران (چا‌بهار، مکران و گوادر _ با در اختیار داشتن ۳۰ درصد از جغرافیای این منطقه _ تا بندرعباس و بوشهر و آبادان و خرمشهر) آن قدر هست که درصورت اجرایی شدن ساخت و زیرساخت‌های مورد نیاز این منطقه و جلوگیری از تعلل‌ها با ضرب‌الاحل تعیین کردن برای آن و مهیا ساختن زمینه‌های برقراری تفاهم‌نامه بین کشورهای منطقه در راستای راه‌اندازی فوری‌تر پروسه حیاتی شمال تا جنوب و امضای توافقنامه‌های چند‌جانبه مورد نیاز _به رغم تلاش منفی رقیبان_ این کریدور می‌تواند نقشی راهبردی در توسعه اهداف صلح‌طلبانه و برقراری امنیت بین کشورهای منطقه و فرامنطقه ایفا کند.
کاهش تنش بین هند و پاکستان و افغانستان از یک طرف و ایجاد ثبات اقتصادی برای کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس در فراهم آوردن دسترسی آن ها به دروازه‌های شمالی و دسترسی کشورهای اوراسیا تا چین و روسیه به جنوب و اثرگذاری بر گسترش روابط اعضای بریکس، اکو و ... در مجامع بین‌المللی تنها بخشی از این اثرگذاری‌های حیاتی برای منطقه و جهان است که روشن‌کننده چرایی سنگ‌اندازی‌های کشورهایی است که صلح و ثبات در منطقه و قوام همه‌جانبه کشورهای این منطقه را افول قدرت‌نمایی اقتصادی، سیاسی، فرهنگی تا نظامی خود و برباد رفتن آرزوهای ضد صلح و نژادپرستانه صهیونیست‌ها در منطقه می‌دانند؛ چراکه این اتحاد و همبستگی حاصل از راه‌اندازی این کریدور در منطقه پرآشوب خاورمیانه و به تبع آن کشورهای آسیا تا دروازه‌های اروپا را به قدرتی فراتر از اثرگذاری ناتو و حامیان رژیم صهیونیستی تبدیل می‌کند.
با این وصف محروم‌سازی خود از چنین پتانسیل عظیمی چه از سوی افغانستان به بهانه به دست‌آوردن منافعی گذرا و چه از سوی دیگر کشورهای منطقه و فرامنطقه که می‌توانند خود را بهره‌مند مستقیم و غیرمستقیم از این ثروت و موقعیت استراتژیک کنند و عدم تلاش جمعی کشورها در راه‌اندازی فوری‌تر آن با اهمیت اقتصادی و فرا اقتصادی یک روز جلوتر علاوه بر مهر تایید زدن بر فرصت‌سوزی و از دست‌دادن سود‌های اقتصادی و سیاسی اجتماعی بی‌شمار آن در هر یک روز است. بررسی وجود چنین نگاهی در دیپلماسی آب نزد افغانستان با برگرداندن حقابه ایران قابل اثبات است.
فراتر از ابعاد اقتصادی این کریدور دور‌داشتن ملل منطقه از شرایط صلح و ثبات نهفته در این موقعیت بی‌بدیل است که موجبات پشتوانه‌سازی‌های بین‌المللی را برای کشورهای سهیم در این تفاهم‌نامه و سرمایه‌گذاری برای آینده مردم خود به ارمغان خواهد‌آورد. پیش‌قراول شدن ایران در چنین حرکتی در راستای اجرای سیاست گسترش روابط با کشورهای مستقل‌شده نسبی از جریان صهیون غربی و نگاه عمیق به امضای تفاهم‌نامه بین ایران و روسیه بدون تعلل و به دور از هرگونه شتابزدگی می‌تواند نخستین قدم دوراندیشانه در راه‌اندازی پروسه و کریدور شمال جنوب وگسترش آن میان اعضای بریکس، اکو تا اثرگذاری بر اعضای دی هشت و دیگر پیمان‌های مشترک باشد.
*نویسنده خراسان
خراسان