نورنیوز- گروه اجتماعی: تحولات هوش مصنوعی به‌ویژه در دهه‌های اخیر، فرصتی بی‌نظیر برای توسعه علمی و صنعتی فراهم کرده اما در عین حال، نگرانی‌هایی جدی درباره پیامدهای آن نیز ایجاد شده است. جفری هینتون، ملقب به پدرخوانده هوش مصنوعی، احتمال انقراض انسان به دلیل توسعه کنترل‌نشده این فناوری را بین ۱۰ تا ۲۰ درصد در سه دهه آینده برآورد می‌کند. او این هشدار را با تأکید بر سرعت غیرمنتظره پیشرفت هوش مصنوعی و توانایی‌های بالقوه این فناوری در ایجاد بحران‌های عمیق بیان کرده است. به اعتقاد هینتون، انسان هیچ‌گاه تجربه رویارویی با موجودی هوشمندتر از خود را نداشته و همین موضوع، چالشی بی‌سابقه برای تمدن بشری محسوب می‌شود.
قدرت نامحدود و غیرقابل‌کنترل هوش مصنوعی
هوش مصنوعی با توانایی‌های فراتر از توانایی‌های شناختی انسان، پتانسیل زیادی برای انجام تصمیمات پیچیده و غیرقابل پیش‌بینی دارد. هینتون در توصیف این وضعیت، انسان را در مقایسه با سیستم‌های هوش مصنوعی پیشرفته همچون کودکان سه‌ساله می‌بیند. چنین شکاف شناختی می‌تواند پیامدهای نگران‌کننده‌ای داشته باشد؛ از جمله احتمال ایجاد رفتارهایی که نه تنها قابل‌پیش‌بینی نیستند بلکه ممکن است اهداف انسانی را نیز به خطر اندازند.
رشد سریع این فناوری و امکان خودمختاری آن، این نگرانی را تشدید می‌کند که هوش مصنوعی روزی به مرحله‌ای برسد که از کنترل خالقانش خارج شود. در این حالت، سیستم‌های هوشمند می‌توانند به تصمیم‌گیرندگان مستقلی تبدیل شوند که ارزش‌ها، اولویت‌ها و حتی حیات بشری را نادیده می‌گیرند.
پیامدهای اجتماعی و اقتصادی هوش مصنوعی
علاوه بر تهدیدات وجودی، هوش مصنوعی پیامدهای عمیقی بر ساختارهای اجتماعی و اقتصادی خواهد داشت. استفاده گسترده از این فناوری در حوزه‌های مختلف، می‌تواند بسیاری از مشاغل را به طور کامل حذف کند و منجر به بیکاری گسترده شود. این روند نه تنها تهدیدی برای معیشت میلیون‌ها نفر است، بلکه ممکن است نابرابری‌های اقتصادی و اجتماعی را نیز تشدید کند.
از سوی دیگر، استفاده نظامی از هوش مصنوعی نگرانی‌هایی در مورد جنگ‌های خودکار و تصمیم‌گیری‌های مخرب به همراه دارد. سامانه‌های نظامی مبتنی بر هوش مصنوعی می‌توانند جنگ‌هایی را آغاز کنند که از کنترل انسان خارج شوند. همچنین، در حوزه‌های سیاسی، این فناوری ممکن است برای کنترل افکار عمومی و تضعیف دموکراسی‌ها مورد استفاده قرار گیرد.
ضرورت حکمرانی هدفمند بر هوش مصنوعی
برای مقابله با تهدیدات بالقوه هوش مصنوعی، ایجاد یک نظام حکمرانی جامع و هدفمند ضروری است. جفری هینتون تأکید می‌کند که تنها نظارت و مقررات دقیق دولتی می‌تواند شرکت‌های فعال در این حوزه را ملزم به رعایت اصول ایمنی و اخلاق کند.
برای ایجاد چارچوب‌های قانونی جهانی که از الزامات حکمرانی بر هوش مصنوعی است، همکاری بین‌المللی برای وضع قوانینی که بر توسعه و استفاده از هوش مصنوعی نظارت کنند، ضروری است. ایجاد شفافیت در توسعه فناوری نیز از موضوعات دیگری است که می بایست به طور جدی مد نظر قرار گیرد. شرکت‌های فعال در این حوزه باید اطلاعات کافی در مورد فرآیندها و تصمیمات سیستم‌های هوش مصنوعی ارائه دهند تا امکان نظارت عمومی فراهم شود.
علاوه بر این با تمرکز بر ایمنی و اخلاق باید تحقیقات مداوم برای شناسایی و کاهش خطرات مرتبط با این فناوری در اولویت قرار گیرد.
هینتون همچنین بر ضرورت همکاری کشورها در مواجهه با تهدیدات هوش مصنوعی تأکید دارد. او معتقد است که تنها با اتحاد جهانی و تدوین مقررات جامع می‌توان مانع از آن شد که هوش مصنوعی به جای فرصتی برای پیشرفت، به تهدیدی برای بقای بشر تبدیل شود.
هوش مصنوعی، اگرچه به‌عنوان ابزاری قدرتمند برای توسعه و پیشرفت در نظر گرفته می‌شود لیکن در صورت عدم توجه به الزامات حکمرانی در این عرصه می‌تواند به تهدیدی جدی برای بقا و آینده بشر تبدیل شود. هشدارهای جفری هینتون نشان‌دهنده اهمیت فوری توجه به این موضوع است. دولت‌ها، شرکت‌های فناوری و نهادهای بین‌المللی باید با اتخاذ سیاست‌های سختگیرانه و همکاری نزدیک، مسیر توسعه این فناوری را به‌گونه‌ای هدایت کنند که به جای ایجاد بحران، به رفاه و پیشرفت انسانی منجر شود.
نورنیوز