نورنیوز-گروه سیاسی: فشرده‌ترین سفرهای کاری سیدعباس عراقچی در قامت وزیر امور خارجه، تیتر اول بسیاری از رسانه‌های داخلی و خارجی است. لبنان، سوریه، عربستان، قطر، عراق و عمان،اردن، ترکیه ومصر 9 مقصد دیپلمات ارشد ایران در دو هفته اخیر بود تا به مسئولان هریک از این سرزمین‌ها اعلام کند که اولا برای مقابله با جنگ‌افروزی‌های رژیم صهیونیستی در کنار ایران ایستاده و اجازه به خطر افتادن امنیت در منطقه را ندهند. و ثانیا هر دولت و سرزمینی از جفرافیا و امکانات خود »بای نحو کان» علیه ایران و منافع جمهوری اسلامی ایران استفاده کند یا اجازه استفاده طرف متخاصم را دهد، از دیدگاه ایران متخاصم و مورد هدف خواهد بود. این پیام‌های صریح در سفرهای عراقچی به زبان دیپلماسی بازدارنده بیان شده و به نظر می‌رسد استقبال و حمایت دولت‌ها و کشورهای منطقه را نیز به همراه داشته است.
قاهره و انتخاب‌هایش
تیرگی و سردی روابط میان ایران و مصر سال‌هاست که دو کشور را از مزایای ارتباط با یکدیگر محروم کرده بود اما به نظر می‌رسد حضور وزیر امورخارجه ایران در قاهره و دیدار با رئیس‌جمهور و وزیر خارجه این کشور آغاز مسیری در روابط دو کشور است که منطقه در برهه سخت کنونی بیش از همیشه به آن نیازمند است. عراقچی دیدار و رایزنی‌های خود با «عبدالفتاح السیسی» رئیس‌جمهور مصر را بسیار صریح، مستقیم و جدی در خصوص اوضاع منطقه توصیف و اسماعیل بقائی سخنگوی وزارت امور خارجه هم آن را مفید ارزیابی کرد. به نوشته روزنامه «المصری الیوم» رئیس‌جمهور مصر هم با توسعه دامنه درگیری مخالفت کرده و بر ضرورت توقف تشدید تنش به منظور جلوگیری از کشیده شدن به سمت جنگ منطقه فراگیری که تبعات خطرناکی را برای امنیت کشورها و ملت‌های منطقه به دنبال خواهد داشت تاکید کرده است.
مصر به لحاظ ژئوپلتیکی تنها مسیر ارتباطی با غزه و فلسطین اشغالی است و مهمترین کشور عربی محسوب می شود که از در سازش با رژیم صهیونیستی در امده است. از سوی دیگر این کشور یکی از مهمترین بازیگران میدان جنگ در یک سال گذشته بوده است. جمهوری اسلامی ایران گرچه منتقد برخی کنشگری‌های قاهره در بحران غزه است اما اعتقاد دارد، مصر باید از ظرفیت خود برای پایان دادن به جنایت در این باریکه بهره برده و از هر تلاشی برای پیشگیری از جنگی منطقه‌ای دریغ نکند. درک نقش و مسئولیت از سوی السیسی که نشانه‌های آن در برگزاری چندین دور مذاکرات آتش‌بس میان حماس و اسرائیل نمود یافته می‌تواند پررنگ‌تر شده و دربرابر ماجراجویی‌های جدید تل‌آویو حافظ امنیت منطقه باشد. مصر در آینده غزه یکی از مهمترین کشورها خواهد بود و ویرانی‌های برجای مانده از بمباران‌های اسرائیل تنها از معبر این کشور می‌تواند آباد شود تا مردم این باریکه بار دیگر زندگی را از سر گیرند.
گرچه اطلاعات جزئی‌تری از رایزنی‌های مقامات دو کشور منتشر نشده است اما شاید یکی از محورهای گفت‌وگوی صریح مورد اشاره عراقچی رویکردهای ایران در خصوص همراهی هریک از کشورهای منطقه با اسرائیل در درگیری احتمالی با ایران و نیز تاکید بر تسریع در فرایند آتش‌بس غزه باشد. حضور وزیر امور خارجه ایران در مصر پس از دهه‌ها سردی روابط آن‌هم در موقعیت دشوار امروز می‌تواند روابط این دو تمدن را ارتقا داده و به دوستانی نزدیک تبدیل کند.
یک سفر و دو هدف
حضور در ترکیه به عنوان ایستگاه پایانی تور منطقه‌ای وزیر امور خارجه گرچه برای شرکت در نشست موسوم به فرمت3+3 بود اما حضور در آنکارا و رایزنی با همتای ترک، زدن یک تیر به دو نشان بود. در این سفر جمهوری اسلامی ایران بر تداوم نقش میانجیگرانه خود در بحران قفقاز و میان جمهوری‌های آذربایجان و ارمنستان تاکید کرد. فرمت 3+3 فرمولی است که به ابتکار ایران، ترکیه و روسیه و با حضور جمهوری آذربایجان و ارمنستان و گرجستان طراحی شده است تا بتواند بخشی از راه‌حل مسالمت‌آمیز به منظور رفع اختلافات میان جمهوری‌های تازه استقلال یافته قفقاز باشد. نشان دوم سفر عراقچی به ترکیه هم رایزنی با رجب طیب اردوغان رئیس‌جمهور و هاکان فیدان، همتای ترک بود تا مواضع ایران در قبال بحران منطقه‌ای به اطلاع همسایه شمال غربی ایران هم برسد.
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره این دیدار توضیح داد که ایران و ترکیه به عنوان دو همسایه بزرگ و تأثیرگذار در منطقه و جهان اسلام، ضمن اشتراک نظر در مورد تهدید جدی ناشی از تجاوزات و جنایات بی حد و مرز رژیم صهیونیستی بر امنیت و ثبات منطقه، بر ضرورت اقدام عاجل بین‌المللی جهت پایان دادن به کشتار بی‌گناهان، مهار جنگ افروزی و توقف نسل کشی رژیم در غزه و لبنان تأکید دارند. ترکیه به عنوان عضوی از ناتو که با رژیم صهیونیستی هم روابط دیپلماتیک و اقتصادی داشته و پایگاه نظامی آمریکا را هم در خود جای داده است با توجه به روابط دیپلماتیک خود با تل‌آویو از یک سو و نزدیکی به آمریکا از سوی دیگر می تواند در خصوص انعکاس هشدارهای ایران درباره عواقب هرگونه ماجراجویی در منطقه ایفای نقش کند.
همسایگان خلیج فارس و آنچه باید بدانند
اردن، عمان، عربستان و قطر همسایگان ایران در مرزهای آبی کشور، در یک ماه اخیر کانون رایزنی‌های گسترده مستقیم و غیرمستقیم و آشکار و نهان بوده‌اند. میانجیگران تاریخی یعنی عمان و قطر در ماه‌های اخیر برای کاستن از تنش‌ها تلاش بسیاری به کار بسته‌اند و جمهوری اسلامی ایران از طریق دوحه و مسقط مواضع صریح خود را به کشورهای غربی، آمریکا انتقال داده است. در سفرهای اخیر عراقچی هم این روند با صراحت و تاکید بیشتری پیش رفته و تهران به تمام پایتخت‌های منطقه از امان در اردن تا ریاض در سعودی هشدار داده است که عدم تحرک جدی در قبال شرارتهای رژیم اسراییل ، آینده سیاسی، اقتصادی و حتی اجتماعی این کشورها را با تهدیدات جدی روبرو خواهد کرد. از سوی دیگر این پیام را هم به همسایگان خود منتقل کرده است که ایستادن در برابر نخست‌وزیر اسرائیل می‌تواند منطقه را از جنگی هولناک و دامن‌گیر نجات دهد و زمینه‌ساز صلحی پایدار شود.
پیام حضور در کرانه مدیترانه
سنت‌شکنی عراقچی و ورود هواپیمای حامل وی به فرودگاه بیروت و در حالی که رژیم صهیونیستی ورود هر نوع هواپیمایی را به این مکان ممنوع اعلام کرده بود، پیام اقتداری بود که 13 مهر و به فاصله سه روز از عملیات هفت اکتبر صادر شد. سفر محمدباقر قالیباف به بیروت و حضور رئییس مجلس ایران در آوارهای ضاحیه ویران شده، درحالی که پهپادهای اسرائیل در حال گشت‌زنی در این منطقه بودند این پیام را تثبیت کرد که ایران مقاومت را تنها نخواهد گذاشت، حتی اگر برخی مسئولان لبنانی مقصر بی‌دولتی خود را در اظهارات مقامات ایرانی جسته و انگشت اتهام را به سمت تهران بلند کنند. واقعیت آن است که در هرج و مرج سیاسی طولانی مدت در لبنان و فقدان نیروی نظامی اثرگذار بر معادلات جنگ با رژیم صهیونیستی، مقاومت حزب‌الله در برابر تجاوز اسرائیل، نه خطاب گلایه و انتقاد که محل تشکر و سپاس از این گروه است. حمایت ایران از استقلال لبنان زمانی که تمام قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای برای گرفتن سهم خود از آینده سیاسی این کشور در حال توطئه هستند هم نه مستحق اعتراض که جای تقدیر دارد. به هر روی تهران لبنان و سوریه را شریک استراتژیک خود می‌داند و در تلاش است تا این کشورها آسیب کمتری در مواجه با حملات رژیم صهیونیستی متحمل شوند.